สวัสดีครับ คุณ araina_mak และทุกท่าน
คำศัพท์คำว่า “
合成変成比” นี้น่าจะเป็นคำศัพท์ช่างไฟฟ้า – วิศวกรรมไฟฟ้า สำหรับผมแล้วรู้สึกยากเหมือนกัน เพราะหาข้อมูลตั้งแต่วันแรก ๆ ที่คุณ araina_mak ได้ตั้งกระทู้ถามแล้ว แต่ก็ยังไม่พบคำศัพท์ช่างที่เป็นภาษาอังกฤษที่ตรงกันกับภาษาญี่ปุ่นโดยตรง จึงยังไม่ได้เขียนตอบกระทู้แล้วก็หาข้อมูลต่ออีกเรื่อย ๆ รวมทั้งค้นหาศัพท์ช่างจากพจนานุกรมหรือดิกชันนารีที่ผมมีอยู่ 4 เล่ม จากดิกชันนารีออนไลน์ กับหนังสือภาษาญี่ปุ่น และเท่าที่ผมค้นหาคำศัพท์จากคำว่า “
合成変成比” พอจะนำมาอ้างอิงไว้ดังต่อไปนี้
จากเว็บไซต์
https://www.mitsubishielectric.co.jp/ ระบุไว้ดังนี้
合成変成比とは、
変流器の公称変流比と計器用変圧器の公称変圧比との積をいう。 และจากลิงก์
https://fa-faq.mitsubishielectric.co.jp/faq/show/18351?site_domain=default 電力量計の乗率の種類について
Q 乗率表示が10の整数べき倍ではない値になっています。このような乗率がありますか?
A 変成器付計器の場合の乗率は次の3種類があります。
(1)10の整数べき倍
(2)1/10合成変成比倍
(3)合成変成比倍
例)6600/110V、200/5Aの場合、それぞれの乗率は以下の通りです。
合成変成比=(6600/110)×(200/5)=60×40
=2400 (1)10の整数べき倍のとき
乗率一覧表から乗率は100
※乗率一覧表は、電力量計カタログに記載してあります。
(2)1/10合成変成比倍のとき
2400×1/10=240 よって乗率は240
(3)合成変成比倍のとき
乗率は2400
จากเว็บไซต์
www.fujielectric.co.jp ระบุไว้ดังนี้
合成変成比=
変圧比×変流比を乗率とする場合で,計器の定格はVT,CTの二次側定格110V,5Aで作られています。したがって,あらゆる回路に同一種類の計器をそのまま使用できる利点があります。 จากเว็บไซต์
https://www.t2ms.co.jp ได้ระบุไว้ดังนี้
●電力量表示の比較(数値は例として電力量 296294.4kWh、合成変成比*240とした場合)
*合成変成比
合成変成比=
変圧比×変流比 240 =(6600V/110V)×(20A/5A)
จากเว็บไซต์
https://kikakurui.com ได้ระบุไว้ดังนี้
合成変成比 変流器の公称変流比と計器用変圧器の公称変圧比との積の値。
จากข้อมูลทางด้านบนที่อธิบายมาแล้วนั้น จะสังเกตได้ว่ามีอยู่ 2 สมการที่มีคำว่า “
合成変成比” อยู่ด้วยแล้วเขียนคล้ายคลึงกัน (เพียงแต่ว่าตัวอย่างที่ยกมาอธิบายนั้นมีค่าตัวเลขที่แตกต่างกัน แต่อัตราส่วนทั้งสองค่านั้นจะเป็นอัตราส่วนการแปลงแรงดันไฟฟ้าหรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าอัตราส่วนการแปลงความต่างศักย์ โดยในที่นี้มีหน่วยเป็นโวลต์ซึ่งแทนด้วยตัวอักษรตัว “V” และอัตราส่วนการแปลงกระแสหรืออัตราส่วนการแปลงกระแสไฟฟ้า โดยในที่นี้มีหน่วยเป็นแอมแปร์ซึ่งแทนด้วยตัวอักษรตัว “A” ในทั้งสองสมการ) ดังนี้
- 例)6600/110V、200/5Aの場合、それぞれの乗率は以下の通りです。
合成変成比 = (6600/110)×(200/5) = 60×40 = 2400 และ
-
合成変成比=
変圧比×変流比 240 =(6600V/110V)×(20A/5A)>>> จากตัวอย่างนี้น่าจะเป็นหม้อแปลงที่ใช้ในการแปลงแรงดันไฟฟ้าจาก 6600 โวลต์ให้ลดลงเหลือ 110 โวลต์ และแปลงกระแสไฟฟ้าจาก 20 แอมแปร์ให้ลดลงเหลือ 5 แอมแปร์ (
ในอดีตมากกว่า 30 ปีถ้าคนไทยไปประเทศญี่ปุ่นแล้วจะซื้อเครื่องใช้ไฟฟ้ากลับมาใช้ในประเทศไทย ก็จะต้องซื้อหม้อแปลงสำหรับแปลงแรงดันไฟฟ้าของบ้านเราจาก 220 โวลต์ให้ลดลงเหลือประมาณ 100 ถึง 110 โวลต์ตามระบบไฟฟ้า-เครื่องใช้ไฟฟ้าของประเทศญี่ปุ่น)
ก็จะเห็นได้ว่าจากทั้งสองสมการนี้เป็นการคูณเข้าด้วยกันระหว่าง
อัตราส่วนการแปลงแรงดันไฟฟ้า (変圧比)กับอัตราส่วนการแปลงกระแสไฟฟ้า (変流比) และเพื่อเป็นการตรวจยืนยันว่าคำศัพท์ในสมการทั้ง 3 คำศัพท์ (
合成変成比 / 変圧比 / 変流比) นั้นมีความหมายภาษาอังกฤษ-ไทยที่ถูกต้อง ก็จะทำการค้นหาคำศัพท์ดังกล่าวต่อไป แต่อย่างไรก็ตามในขณะที่ผมได้หาข้อมูล ก็พบว่าคำศัพท์คำแรกคือ
“合成変成比” ไม่พบคำศัพท์ที่เป็นภาษาอังกฤษโดยตรง จึงได้แยกหาข้อมูลออกเป็น 2 คำศัพท์คือ “合成” กับ “変成比” ดังนั้นก็เลยกลายเป็นหาคำศัพท์ทั้งหมด 4 คำ โดยผลจากการหาข้อมูลพอจะสรุปได้ดังตารางต่อไปนี้ (
หมายเหตุ ในตารางทั้งสามจะเป็นรูปที่สร้างมาจากตารางที่สร้างขึ้น 1 ตารางแล้วตัดแบ่งออกเป็นหลาย ๆ รูป ดังนั้นข้อมูลในรูปอาจจะจัดเรียงไม่สวยหรือต่อเนื่องนัก โดยหัวข้อที่ 1 ถึง 4 เป็นข้อมูลจากพจนานุกรมที่ผมมีอยู่ 4 เล่ม ส่วนในข้อ 5 จะเป็นข้อมูลจากพจนานุกรมออนไลน์ และในข้อที่ 6 จะเป็นข้อมูลในหนังสือ ซึ่งอาจจะมีทั้งคำศัพท์ที่ตรงกันกับที่ค้นหาหรือมีแต่คำศัพท์ที่ใกล้เคียงหรือไม่พบคำศัพท์เลยแล้วอาจจะมีตัวอย่างการใช้คำศัพท์ในแหล่งอ้างอิงนั้น ๆ อยู่ด้วย แต่อาจจะไม่ได้เขียนรายละเอียดครบถ้วนนัก เพื่อใช้ในการประกอบการนำไปประยุกต์ใช้อย่างถูกต้องสำหรับผู้อ่านแต่ละท่านก็ควรตรวจสอบกับแหล่งอ้างอิงที่น่าเชื่อถืออีกครั้งหนึ่ง)
แทรก คำศัพท์ที่เกี่ยวข้องจากหนังสือ “電気工事基礎用語事典 第2版 >>> 著者 著者電気と工事編集部 編 / 定価 定価3,300円 (本体3,000円+税)/ 判型 判型A5 / 頁 頁408頁 / ISBN ISBN978-4-274-50373-3/ 発売日 発売日2011/11/23 / 発行元 発行元オーム社” มีดังนี้
-
変流比(へんりゅうひ) ratio of current transformation >>>変圧器の一次と二次の負荷電流比.励磁電流を省略して,ほぼ巻数に反比例する. 理想変圧器では,一次負荷電流と二次負荷電流の比は巻数比の逆数に等しい. / 一次と二次の巻数をn1,n2とするとn1I1 = n2I2の関係がある。また,損失のない理想変圧器では, 変流比は巻数比の逆数に等しい.
-
変圧比(へんあつひ) transformation ratio 変圧器の二次電圧と一次電圧の比.理想変圧器の端子電圧の比または誘導起電力の比は変圧器の巻数の比に等しい。
変圧比= E1/E2
= n1/n2
เมื่อได้คำศัพท์ดังตัวอย่างในตารางข้างต้นแล้ว ก็อาจจะนำแต่ละคำศัพท์มาจัดเรียงเข้าด้วยกัน ก็จะคล้าย ๆ กันกับการหาคำอ่านคำศัพท์ภาษาญี่ปุ่นที่มีตัวอักษรคัน (ห)ยิหรือคันจิมากกว่าหรือเท่ากับ 2 ตัวอักษร โดยแต่ละตัวอักษรอาจจะมีการอ่านออกเสียงได้มากกว่า 1 เสียง ยกตัวอย่างคำศัพท์ต่าง ๆ ที่ผมได้ทดลองจัดเรียงเข้าด้วยกันบางส่วนเท่านั้น โดยจัดเรียงในลักษณะเดียวกันกับสมการภาษาญี่ปุ่นคือ “
合成変成比=変圧比×変流比” ดังต่อไปนี้
- composition transformer ratio = ratio of transformation (transformer ratio) × ratio of current transformation
- composition transformer ratio = voltage transformation ratio × ratio of current transformation
- composition transformer ratio = voltage transformation ratio × current transformation ratio
- combined transformer ratio = ratio of transformation (transformer ratio) × ratio of current transformation
- combined transformer ratio = voltage transformation ratio × ratio of current transformation
- combined transformer ratio =voltage transformation ratio × current transformation ratio
- composite transformer ratio = ratio of transformation (transformer ratio) × ratio of current transformation
- composite transformer ratio = voltage transformation ratio × ratio of current transformation
- composite transformer ratio =voltage transformation ratio × current transformation ratio
- compound transformer ratio = ratio of transformation (transformer ratio) × ratio of current transformation
- compound transformer ratio = voltage transformation ratio × ratio of current transformation
- compound transformer ratio =voltage transformation ratio × current transformation ratio
- mixed transformer ratio = ratio of transformation (transformer ratio) × ratio of current transformation
- mixed transformer ratio = voltage transformation ratio × ratio of current transformation
- mixed transformer ratio =voltage transformation ratio × current transformation ratio
- composition transformation ratio = ratio of transformation (transformer ratio) × ratio of current transformation
- composition transformation ratio = voltage transformation ratio × ratio of current transformation
- composition transformation = voltage transformation ratio × current transformation ratio
- combined transformation ratio = ratio of transformation (transformer ratio) × ratio of current transformation
- combined transformation ratio = voltage transformation ratio × ratio of current transformation
- combined transformation ratio =voltage transformation ratio × current transformation ratio
- composite transformation ratio = ratio of transformation (transformer ratio) × ratio of current transformation
- composite transformation ratio = voltage transformation ratio × ratio of current transformation
- composite transformation ratio =voltage transformation ratio × current transformation ratio
- compound transformation ratio = ratio of transformation (transformer ratio) × ratio of current transformation
- compound transformation ratio = voltage transformation ratio × ratio of current transformation
- compound transformation ratio =voltage transformation ratio × current transformation ratio
- mixed transformation ratio = ratio of transformation (transformer ratio) × ratio of current transformation
- mixed transformation ratio = voltage transformation ratio × ratio of current transformation
- mixed transformation ratio =voltage transformation ratio × current transformation ratio
จากสมการภาษาอังกฤษต่าง ๆ ที่จัดเรียงทางด้านบนมานั้น ผมพบว่าคำศัพท์ภาษาอังกฤษที่มีแหล่งอ้างอิงที่ถูกต้องแล้วตรงกันกับภาษาญี่ปุ่นนั้นเพียง 2 คำคือ “
変圧比 (voltage transformation ratio)” และ “
変流比 (current transformation ratio)” แต่สำหรับคำศัพท์ “合成変成比” นั้นยังไม่มีแหล่งอ้างอิงใด ๆ ที่ระบุเอาไว้แต่อย่างใด แต่เท่าที่ผมหาข้อมูลมาก็พบว่าพอจะมีการใช้คำศัพท์ในภาษาอังกฤษตามที่จัดเรียงอยู่ทางด้านบนนี้ใช้กันอยู่ เช่นคำว่า “
combined transformer ratio จากลิงก์
https://www.dialacontractor.co.za/electrical-terms.html >>>
Transformer Ratio – When used in reference to Instrument Transformers, this is simply the ratio of transformation of one or more transformers used in the circuit. If both Cts and VTs are included, the transformer ratio is the product of the CT and the VT. For example, assume a VT with a ratio 10:1 and a CT with a ratio of 20:1, then the combined transformer ratio is 10 x 20 = 200:1.” “composite transformation ratio” เป็นต้น
อย่างไรก็ตามสำหรับผมแล้ว จะขอเขียนสมการตามความเข้าใจของผมแม้ว่าจะยังไม่พบกับคำศัพท์ในพจนานุกรมญี่ปุ่น-อังกฤษของคำว่า “
合成変成比” โดยตรง แต่เมื่อสังเกตในสมการจะมีการคำนวณรวมกันหรือผสมกันระหว่าง “
変圧比(อัตราส่วนการแปลงแรงดันไฟฟ้าหรืออัตราส่วนการแปลงความต่างศักย์)” กับ “
変流比(อัตราส่วนการแปลงกระแสหรืออัตราส่วนการแปลงกระแสไฟฟ้า)” โดยอ้างอิงกับสมการในภาษาญี่ปุ่น ดังต่อไปนี้
1)
合成変成比=
変圧比×
変流比 2)
อัตราส่วนการแปลงผสมหรืออัตราส่วนการแปลงรวม(Composite Transformation Ratio, 合成変成比, ごうせいへんせいひ, โงเซเฮ็นเซฮิ) =
อัตราส่วนการแปลงแรงดันไฟฟ้าหรืออัตราส่วนการแปลงความต่างศักย์(Voltage Transformation Ratio, 変圧比, へんあつひ, เฮ็นอัทซึฮิ)×
อัตราส่วนการแปลงกระแสหรืออัตราส่วนการแปลงกระแสไฟฟ้า(Current Transformation Ratio, 変流比, へんりゅうひ, เฮ็นรีวฮิ) หมายเหตุ คำศัพท์เกี่ยวกับคำว่า “Ratio” ที่ผมเคยเขียนไว้ในหนังสืออีบุ๊กของผมที่ชื่อ งานปั๊มโลหะแผ่น (Sheet Metal Stamping, プレス加工の基本技術) นั้นมีตัวอย่างดังต่อไปนี้ อัตราส่วนความเครียดในช่วงพลาสติกหรือค่าอาร์(Plastic Strain Ratioหรือr Value, 塑性ひずみ比หรือ塑性ひずみ率หรือr値, そせいひずみひหรือそせいひずみりつหรือrち, โซะเซฮิซึมิฮิหรือโซะเซฮิซึมิริทซึหรืออาจิ) / อัตราการดึงขึ้นรูป(Drawing Rateหรือm, 絞り率, しぼりりつ, ชิโบะริริทซึ) / อัตราส่วนการดึงขึ้นรูป(Drawing Ratio, 絞り比, しぼりひ, ชิโบะริฮิ) / ค่าอาร์เฉลี่ยหรืออัตราส่วนความเครียดในช่วงพลาสติกเฉลี่ย(Average Plastic Strain Ratio, 平均塑性ひずみ比, へいきんそせいひずみひ, เฮคิงโซะเซฮิซึมิฮิ) / ขอบเขตการเปลี่ยนรูปหรือขีดจำกัดของอัตราส่วนการดึงขึ้นรูป(Deformation LimitหรือLimiting Drawing RatioหรือLDR, 限界絞り比, げんかいしぼりひ, เง็งไคชิโบะริฮิ)ของวัสดุ / ชิ้นงานทดลองสำหรับหาอัตราส่วนความเครียดในช่วงพลาสติกหรือค่าอาร์(Plastic Strain Ratioหรือr Value, 塑性ひずみ比หรือ塑性ひずみ率หรือr値, そせいひずみひหรือそせいひずみりつหรือrち, โซะเซฮิซึมิฮิหรือโซะเซฮิซึมิริทซึหรืออาจิ)ทั้งในกรณีที่ชิ้นงานทดลองมีค่าอาร์น้อยกับกรณีที่ชิ้นงานทดลองมีค่าอาร์มาก เป็นต้น และที่ผมเคยเรียนในวิชาเครื่องยนต์สันดาปภายใน ก็ใช้คำว่าอัตราส่วนการอัด ที่แปลมาจากคำว่า “Compression Ratio” จึงทำให้ผมแปลจากภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทยในสมการข้างต้นว่า “อัตราส่วน”
ผมหวังว่าข้อมูลนี้พอจะเป็นประโยชน์กับคุณ araina_mak และผู้อ่านทุกท่านไม่มากก็น้อยนะครับ
อำนาจ แก้วสามัคคี